ھڪڙو جرنيل لائبرريءَ ۾ - اِٽالو ڪيلوينو - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ھڪڙو جرنيل لائبرريءَ ۾

(مختصر اطالوي ڪھاڻي)

ڪھاڻيڪار: اِٽالو ڪيلوينو 

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

پينڊوريا جي مشھور قوم ۾ ھڪ ڏھاڙي، اعليٰ حاڪمن جي مغز منجھ اھو شڪ اچي اڀريو ته ڪتابن ۾ اھڙا خيال ملن ٿا، جيڪي عسڪري عزت ۽ وقار جي رد ۾ آھن. اصل ۾ ٿيو ھيئن ته پڇا ڳاڇا ۽ قائم ڪيل مقدمن، انھيءَ مامري جي نشاندھي ڪئي ھئي ۽ اھا اھڙي لھر ھئي جيڪا ماڻھن منجھ ججھي ڦھليل ھئي. انھن سمجھيو پئي ته جرنيل ئي اھي ماڻھو آھن، جيڪي اصل ۾ غلطيون ڪن ٿا ۽ آفتن ۽ جنگين جا ذميدار ٿين ٿا.... ٻيو ته اھو سڀ ڪجھ قوم کي شاندار نصيب ڏانھن نيو نه پيو وڃي ۽ نه ئي قوم کي بچائڻ خاطر ڪيو ٿو وڃي. اھي خيال گھڻن ڪتابن منجھ ساڳيا ئي ھيا، چاھي اھي آڳاٽا ھيا يا ھاڻوڪا، ڪتاب پينڊوريا جا ھيا يا پرڏيھي.

پينڊوريا جو ’جنرل اسٽاف‘ گڏجي ويٺو ته جيئن صورتحال جو جائزو وٺي سگھي. کين، ليڪن اھا سڌ ئي نه ھئي ته ڪاٿان کان شروع ڪجي ڇو جو منجھانئن ڪو به خاص طور تي ڪتابيات جي معاملن کان واقف نه ھيو. تنھنڪري انھن جنرل فيڊينا جي سربراھيءَ ۾ ھڪ انڪوائري ڪاميٽي جوڙي. اھو جرنيل، سخت طبيعت جو ليڪن فرض شناس آفيسر ھيو. انھيءَ ڪميشن کي، پينڊوريا جي مڙني کان وڏي لائبرريءَ ۾ موجود سمورن ڪتابن جي جاچ پڙتال ڪرڻي ھئي.

پرديسياڻي ماءُ - ڀوديو شرما - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

پرديسياڻي ماءُ

(مختصر ھندي ڪھاڻي)

ڪھاڻيڪار: ڀوديو شرما (ڀارت)

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

آشيش دويدي، ھيوسٽن ۾ سالن کان رھندو آ. ھڪ ڏھاڙي ٻڌايائين ته پاڻ گورکپور جو رھواسي آ ته مون به ٻڌايس ته منھنجي وڏي ڀيڻ به اتي رھندي آ، ۽ ڀيڻيويو ديدورت، گورکپور ۾ ماجسٽريٽ آھي. ان کان پوءِ ڀارت ويس ته آشيش، پنھنجي ماءُ لاءِ ٿورو سامان سڙو موڪلڻ چاھيو. مان خوشيءَ سان کڻڻ لاءِ تيار ٿي ويس. مان ھتي ھڪ وڏي ميڊيڪل ڪمپنيءَ ۾، جنھن جون شاخون ڪيترن ئي ملڪن منجھ آھن، ’ريسرچ ۽ ڊولپمينٽ‘ جو ڊائريڪٽر آھيان. اڪثر منھنجو ٻاھر وڃڻ ٿيندو رھندو آ، ٻيو ته ڀارت ڪڏھن ڪڏھن ڊوڙي ڊڪي سال ۾ ٿي ئي ايندو آھيان.

ڀارت پھچي، مون سامان سنيتا ديديءَ کي ڏئي، آشيش جي امڙ کي موڪلڻ لاءِ چيو. نالو ۽ ايڊريس ڏسي ديدورت چوڻ لڳو؛ ”اڙي! ھيءَ ته ريلوي جي رٽائرڊ ڪنٽرولر مسٽر گنگاڌر دويديءَ جي گھر واري آھي. وڏو اوچو خاندان آ، گورکپور جو. مان کين فون ٿو ڪيان. سڀ سندن گھر ھلئون ته ڏاڍو ڀلو ٿيندو.“

ھيڻو ھجڻ به عذاب آ - انتون چيخوف - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ھيڻو ھجڻ به عذاب آ

(ننڍڙي روسي ڪھاڻي)

ڪھاڻيڪار: انتون چيخوف

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ٿورا ڏينھن ٿيندا جو مون کي آفيس جي ڪمري ۾ گھرايو ويو، جتي منھنجي ٻارن جي اتاليق، يوليا واسيليونا، پنھنجو حساب چڪتو ڪرڻ آئي ھئي.

مون کيس چيو؛ ويھ! يوليا! ... اچ ته پھرين ليکو ٿا ڪيون. تو کي سدائين پئسن جي گھرج پوندي رھندي آ، ليڪن تون ايڏي لڄاري آھين جو زبان سان ته گھرندي ئي ناھين. خير اسان تو سان ٽيھ روبل مھيني جا طئي ڪيا ھيا.“

ڪتابن جا عجيب نالا - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ڪتابن جا عجيب نالا

(ننڍڙي ڪھاڻي)

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ھڪڙي ڇوڪري، پنھنجي پيءُ سان گڏجي، ڪتاب کپائي رھي ھئي.

اوچتو، ھن پريان کان پنھنجي محبوب کي ايندي ڏٺو. دل جو دھڪو تيز ٿي ويس. نيٺ چپن تي شرارتي مرڪ آڻيندي، چيائينس؛ ”ڇا تون ان ڪتاب جي خريداريءَ لاءِ آيو آھين، جنھن جو نالو آ ’بابو، مون سان ساڻ‘ انگريزي ليکڪ شيڪسپيئر اٿس.“

صبح ساجھر جو منھنجي اک کلي - پطرس بخاري - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

صبح ساجھر جو منھنجي اک کلي

(مختصر ڪھاڻي)

ڪھاڻيڪار: پطرس بخاري

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

گدڙ کي کڻي کُٽي ته شھرِ مُنھن ڪري. مون کي به کنيو کُٽيءَ جو ھڪڙي ڏھاڙي پنھنجي پاڙيسريءَ لالا ڪرپا شنڪرجي برھمچاريءَ سان ڳالھ ڳالھ تان چُرندي چئي ويٺس؛ ”لالاجي! امتحان جا ڏھاڙا ويجھا پيا اچن. اوھان اسر ڏئي اٿندا آھيو، سو مون کي به ڀنڀراڪي مھل جاڳائيندا ڪيو.“

ھو حضرت به نيڪين ڪمائڻ لاءِ ڪو آتو ويٺو ھيو، سو ٻئي ڏھاڙي، اٿڻ سان ئي ايشور جو نالو وٺي اچي مون واري دروازي کي مڪن سان ورتائين. جھٽ سوا تائين ته مون سمجھيو، خواب پيو لھان. ھاڻِ ڪھڙي ڳڻتي. جاڳيس ته لاحول پڙھي وٺندس. ليڪن اھا گولا بازي ھوريان ھوريان وئي تيز ٿيندي ۽ سائين منھنجا جڏھن دروازي جي چؤنڪ واريون ڀتيون ڌُڏڻ، گھگھيءَ مٿان اونڌو رکيل گلاس پياني وانگر وڄڻ ۽ ڀت تي ٽنگيل ڪئلينڊر پينڊوليم وانگر جھولڻ لڳو ته سجاڳ ٿيڻو ئي پئجي ويو. ليڪن ھاڻ دروازو آھي جو لاڳيتو وڄائجندو پيو ٿو رھي. مان ته ڇا، مون وارن ابن ڏاڏن جا روح ۽ مون واري ستل قسمت به جاڳي پيا ھوندا. ڀلو آ ته ورندي ڏيانس. 

ڦاٽل ڪهاڻين جا پرزا - تبصرو - منظور ڪوھيار

بيدل مسرور بدوي ۽ سندس "ڦاٽل ڪهاڻين جا پرزا"

تبصرو

منظور ڪوھيار

محترم بيدل مسرور بدوي جيڪو اٺ سال مون کان عمر ۾ وڏو آهي. نه صرف عمر جي حوالي سان، پر علمي ادبي ۽ فني حوالي سان به برگزيدگان ۾ شمار آهي . منهنجي حيثيت سندس آڏو رشندگان (عقيدتمندن) واري آهي. هو هڪ ئي وقت فنڪار، موسيقار، شاعر، ڪهاڻيڪار، ناول نگار،ڪالم نگار، محقق، راڳي، ڪمپوزر، پي ٽي وي پروڊيوسر آهي. ان کانسواء به گھڻو ڪجھ هوندو. هر انسان پنهنجي ذات ۾ وڏو ڳجھ آهي. هن مون کي ويجھڙ ۾ ٿيندڙ سنڌ لٽريچر فيسٽوئل ڪراچي ۾ پنهنجي ناول تي ڳالهائڻ لاء چيو هيو ته مون معذرت ڪري ڇڏي هئي. ڇو ته مان هڪ ڪراچي ۽ ٻيو حيدرآباد۾ ٿيندڙ ادبي فيسٽوئلس ۾ ماڊريٽر صاحبائن جو ڪهڪائل هيس جن پروگرامن جي شروعات ۾ مون سميت اسپيڪرس کي حڪم ڪيو ته اوهان ميان مٺو ٿي پنهنجو تعارف پاڻ ڪرايو. ان وقت مون دل برداشته ٿي سوچيو هيو ته جڏهن اهڙا ٻرڙ به نه وسن ته اک وڃڻ جا پار... بس اهو ڏينهن هي ڏينهن. ڀلئي واڻئي گانء کاڌي.

راھَ مٽاءِ - فرانز ڪافڪا - انجنيئر عبدالوھاب سھتو

راھَ مٽاءِ

ننڍڙي ڪھاڻي

ڪھاڻيڪار: فرانز ڪافڪا

سنڌيڪار: انجنيئر عبدالوھاب سھتو

ھڪڙي ڪُئي چيو؛ ”ھاءِ افسوس! ھيءَ دنيا، ڏھاڙي وڃي ٿي گھٽبي. 

اڳي ايڏي ته وڏي ھوندي ھئي جو لڳاتار ڊوڙندو ھيس پيو ته کُٽندي ئي نه ھئي. اڳتي وڌندي، مون کي ڀؤ پئي ٿيو. جڏھن مون پنھنجي ساڄي ۽ کاٻي، ڀتيون ڏٺيون ته مون کي اڻ لکي خوشي محسوس ٿيڻ لڳي. اھي ڀتيون مون سان ساڻ ھلندي ھلندي سوڙھيون ٿي ويون ۽ مان پڇڙيءَ تائين پڄي ويس. اھا ٽپندي ئي، مان پاڻ لاءِ تيار ڦندي ۾ وڃي ڦاٿس.

ٻلي، اھو چوندي، کيس ڳڙڪائي وئي؛ ”تو کي فقط، پنھنجي راھ مٽائڻ گھرجي ھا.“

(محسن عليءَ جي اردو ترجمي تان کنيل)