Monday, June 25, 2012

پاند نه ڇڏيان پرينءَ جو - شگفته جبين


پاند نه ڇڏيان پرينءَ جو
شگفته جبين
خبر نه ٿي پوي ته تبديلي جي هن تسلسل ۾ نه ڄاڻ ڪيئن وقت جي بدلجندڙ ساعتن سان گڏوگڏ هر شيءِ ايتري جلدي بدلجي وڃي ٿي... پاڻيءَ جو آخري ڍڪ ڀري، وائين گلاس کي ميز تي رکندي، هن عجيب انداز ۾ چيو؛ “مون کي ريسٽورنٽ جي فينسي لائيٽن جي رنگين جرڪندڙ روشني ۾ هن کي غور سان ڏٺو ۽ مرڪ چپن تي آڻي ٿڪل لهجي ۾ چيم “علي! اسان جي وچ ۾ جيڪو بي نام رشتو بي معنيٰ تعلق جڙيل آهي، اهو ڪنهن تبديلي جي موسم جو محتاج ناهي. شايد اها اسان جي بخت جي خوشنصيبي آهي جو وقت جي تيز وهندڙ رواني ۾ ايترو وقت هڪ ٻئي کان بيخبر رهي به هن تپندڙ ڀونءِ تي هيڏو اجهاڳ پنڌ جهاڳي اڄ اسان هڪ ٻئي جي سامهون آهيون... اسان جي دلين ۾ هڪ ٻئي لاءِ اها ساڳي همدردي، اهو ساڳيو احساس آهي جيڪو 10 سال اڳ يونيورسٽي ۾ هو.”

Sunday, June 24, 2012

چنڊ ۽ ماني - علي بابا


چنڊ ۽ ماني
علي بابا
تڏھن مان تمام ننڍڙو ھوس. مون کي اڄ به چٽيءَ طرح ياد آھي، ھڪ ڏينهن منهنجي ماءُ ڏاڍي پريشان ھئي. مان صبح کان بکايل ھئس. اسان جي گھر جو سمورو راشن کٽي ويو ھو. صبح جو امان مون کي ھڪ پاروٿو مانيءَ جو ٽڪر ٻڪريءَ جي ٻاڙي کير سان ڏنو ھو ۽ مٿان اچي شام پئي ھئي. منهنجي پيٽ ۾ بک کان وڍ پئجي رھيا ھئا. امان مون کي پاڙي واريءَ ڏانهن اڌاري اٽي لاءِ موڪليو ھو، پر اتان به جواب مليو ھو. امان سڄو ڏينهن پنهنجين مٺڙين ۽ لطيف ڳالھين سان منهنجي دل وندرائيندي رھي، جن سان ٿوريءَ دير لاءِ منهنجي بک جو احساس ڪجھ گھٽجي ويو. پر ڪڏھن ڳالھين سان به پيٽ ڀرجي سگھيو آھي؟ چاھي انهن ۾ ماکيءَ جي ميٺ ھجي يا ڪيتريون ئي لطيف ھجن، انهن سان پيٽ نٿو ڀري سگھجي. پيٽ جي دوزخ کي ڀرڻ لاءِ ته صرف ماني درڪار آھي، صرف ماني. جا منهنجي ماءُ وٽ نه ھئي. منهنجي بک رکي رکي اوچتو شدت اختيار ڪري ٿي وئي. ڄڻ اوچتو ڪنهن دھل تي ڏونڪو ھڻي ٿي ڇڏيو. منهنجي صبر جو پيمانو لبريز ٿي ٿي ويو.

Saturday, June 23, 2012

لطيف ثاني - رياضت ٻرڙو


لطيف ثاني
رياضت ٻرڙو
هن ڀيري ڪجهه سهنجائيءَ سان ريل ۾ ويهڻ جي جڳهه ملي وئي.
ٿوريءَ دير کان پوءِ ريل اسٽيشن ڇڏي، شهر کان نڪري، پنهنجي نئين منزل ڏانهن تيزيءَ سان وڌڻ لڳي ته مان به پنهنجي بدن کي ڍرو ڇڏي، پنهنجي اڪيلي سيٽ تي ٿانيڪو ٿي ويٺم. جيڪي ماڻهو ”برٿ“ تي قبضو ڪرڻ ۾ ڪامياب ٿيا هئا، اهي آرام سان ليٽي پيا، جڏهن ته ٻيا هيٺ ويٺل پنهنجن سنگتين ساٿين سان ۽ جيڪي مِٽن سان هئا، سي ساڻن ڪچهري ڪرڻ ۾ لڳي ويا. مان نويڪلو هئم تنهنڪري سفر جي گهڙين کي سولو ڪرڻ لاءِ پنهنجي سامهون سيٽ تي نهار ڪيم ۽ اهو ڏسي ٿڌو ساهه نڪري ويم ته اهو ماڻهو پنهنجي عمر جي ان حصي ۾ هو جڏهن ماڻهو موٽڻ جون وايون ڪندا آهن. هن جي مُنهن جا گهنج ۽ ڪمزور بدن، هن جي ڄمار 60 سالن کان وڏي جا اندازا پيا هڻائن. هن جون اکيون بند هيون ۽ لڳي پيو ته هُو مٺي ننڊ جا مزا ماڻي رهيو آهي. مون کيس ڌيان سان ڏٺو: هن جي مُک تي گنڀيرتا ڇانيل هئي ۽ چپن تي هلڪي مرڪ. ڀانيم ته ان گنڀيرتا ۽ مرڪ ۾ ڪو ازلي رشتو آهي، پر باوجود سوچ کي ڊوڙائڻ جي، ان رشتي جي پاڙ تائين پهچي نه سگهيم. هن جا پير سيٽ تي رکيل هئا ۽ اٿيل گوڏن تي هن جي کاڏي ٽڪيل هئي. منهنجو خيال هڪدم شاهه لطيف جي تصوراتي تصوير ڏانهن ويو. ”هي هن دَور جو لطيف ته ناهي؟“ خيال اچي ويم. ڪجهه وقت انتظار ڪيم ته متان کيس جاڳ ٿئي، پر انتظار ساڀيا ماڻي نه سگهيو. مون هن جو آسرو پَلي، دريءَ کان ٻاهر ڏٺو. ٻنيون ۽ ٻارا، ڍنڍون ۽ درياهه، وستيون ۽ واهڻ پٺتي پوندا ويا. ”ڇا رڳو اڳتي وڌندڙ ئي ساڻ رهندا آهن؟“ سوچيم، ”پر اڳتي وڌڻ لاءِ ڪهڙي راهه وٺجي؟“ خيالن پٺيان خيال ايندا ويا، ”ڇا مان پنهنجي راهه وڃائي چڪو آهيان؟ ڇا اڳتي وڃڻ بدران پٺتي وڃي رهيو آهيان؟ ڇا واقعي زندگيءَ جي آدرشن ڏانهن وڌي رهيو آهيان؟ يا پنهنجي منزل وڃائي چڪو آهيان ۽ هاڻي هوا ۾ هٿ پير هڻي رهيو آهيان؟“ وري خيال اچي ويم، ”جيڪڏهن اهي سڀ سوال سچ آهن ته پوءِ منهنجي اها سوچ ڪهڙي معنى ٿي رکي؟ جڏهن سوچ ۾ سوال اٿندا آهن ته ماڻهو انهن جا جواب هڪ نه هڪ ڏينهن ضرور هٿ ڪري وٺندو آهي ۽ مون کي به پنهنجي گذريل جيوَن جو احتساب ڪري اڳتي لاءِ سوچيل ۽ سمجهيل رٿا ڪرڻ گهرجي. شايد وقت اڃا منهنجن هٿن مان ناهي ويو. مون کي ڪوشش ضرور ڪرڻ گهرجي.“ منهنجو ڌيان پٺتي ويندڙ منظرن تان هٽي ويو ۽ اکيون ٻُوٽي تصور ۾ پنهنجو ماضي ڏسڻ لڳم.

Tuesday, June 19, 2012

ڀؤنرن جي انتظار۾ - منظور ڪوھيار


سدا بهار

صبوح صبوح سان ماکيءَ جي مک، سدا بهار جي گُلن کي چوُسڻ لڳي. سدا بهار جي ٻُوٽي احتجاج ڪندي چيو:
” تون هر موسم ۾ پهريان پهريان منهنجي گلن جو رَسُ چُوسي هلي وڃين ٿي،  اِها زيادتي آهي!“
ماکيءَ جي مک کلندي وراڻيو:
” جي سدا بهار سڏائيندين،   ته ائين ئي ٿيندءُ.“

*