Monday, April 30, 2012

ڀؤنرن جي انتظار ۾ - ري ميم


ڀؤنرن جي انتظار ۾
نامياري ڪهاڻيڪار منظور ڪوهيار جو ڪهاڻي ڪتاب
ري-ميم
ڪهاڻيءَ کان ٿوري گهٽ عرصي جي تاريخ مني ڪهاڻي/ مختصر ڪهاڻي جي به آهي. اها ٻي ڳالهه آهي ته اها مختصر ڪهاڻي، سنڌي ٻوليءَ ۾ ڪجهه دير سان پهتي آهي ۽ چڱو ئي عرصو اڳ پر بنهه ٿوري انداز ۾ سنڌيءَ ۾ مختصر ڪهاڻيون لکيون ويون آهن ۽ هاڻ انهن مختصر ڪهاڻين جو هڪ مجموعو به سنڌي ادب ۾ شامل ٿي ويو آهي ۽ ان شموليت هڪ خوشگوار تجرباتي ننڍي ڪهاڻي لکڻ لاءِ هڪ رستو ظاهر ڪيو آهي. هن ڪتاب جو نالو ”ڀؤنرن جي انتظار ۾“ آهي ۽ ان جو لکندڙ اڳ ئي سنڌي ڪهاڻيءَ جي حوالي ۾ سڃاتو ويندڙ نالو منظور ڪوهيار آهي.
ڪهاڻي ۽ خاص طور سنڌي ڪهاڻيءَ ۾، ڪي خوشگوار تجربا جيترا هند ۾ ٿيا آهن اوترا سنڌ ۾ نه ٿيا آهن، ان لاءِ سنڌي ڪهاڻيءَ جي تاريخ شاهد آهي، خاص طور نوي کان پوءِ سنڌي ادب جا گذريل ويهه سال تخليقي ادب جي تجرباتي ۽ تخليقي حوالي ۾ مون لاءِ گذريل چاليهن سان کان وڌيڪ اهم آهن (اسهمتيءَ جا دروازا لکيل هوندي) ان ڪري جو هنن ويهن سالن ۾ ڪي اهڙا تجربا سنڌي ادب ۾ شامل ٿيا آهن، جيڪي تازگي ڏيندڙ آهن، نئون غزل، نئين ڪوتا، وانگر نئين ڪهاڻي، پوين ويهن سالن ۾ سنڌي ادب ۾ تيزيءَ سان آئي آهي، جيڪا سنڌي ادب لاءِ نهايت سٺو سنئوڻ آهي ۽ ان ۾ منظور ڪوهيار جو حصو ڪهاڻيڪار طور مون کي محسوس ٿي رهيو آهي. سنڌي ادب ۾ آيل هي نوان تجربا اڳتي ڪيتري مڃتا ماڻيندا، اهو مستقبل تي ڇڏي مان هن تجربي لاءِ پڪ سان چوڻ چاهيان ٿو ته ڪو به تجربو، ڪنهن به صنف لاءِ هڪ نئين تازگي ضرور آڻي ٿو. اهو تجربو ان صنف کي ٻه وکون اڳتي وٺي وڃڻ جي سگهه رکي ٿو يا نه! اهو بحث تجربي جي گذريل عرصي تي مدار رکي ٿو. اڄ جي عرصي ۾ منظور ڪوهيار جي هن تجربي جي سڀني حوالن سان آجيان ڪرڻ گهرجي، ۽ شخصي طور مان هن تجربي کي گهڻو اهم سمجهان ٿو، ڪي ان کي غير ضروري به ڪوٺي سگهن ٿا.
تجربي کان پوءِ ڏسڻو اهو آهي ته ان تجربي ۾، جيڪو تجربو ڪهاڻيءَ جي صنف ۾ ڪيو ويو آهي، ان ۾ ڪهاڻي ڪيتري آهي، جيڪڏهن تجربو فقط تجربو آهي ته اهو هڪ حد تائين آهي، هن تجربي ڪهاڻي ڪيتري ڏني آهي ۽ ان صنف کي ڪيتريو تحفظ ڏئي، ان کي اڳتي آندو آهي، اهو ڪهاڻيءَ جي نقادن لاءِ ڇڏيندي مان ايترو چوڻ چاهيان ٿو ته هر تجربي لاءِ ذهن جا دروازا کليل رکڻ گهرجن ۽ هيءُ ڪتاب اهڙي پهرين ڪوشش آهي، سنڌي ڪهاڻيءَ جي باري ۾ جنهن کي ساراهڻ گهرجي ۽ دل سان ساراهڻ گهرجي. ليکڪ جي ويچارن سان سهمت هجڻ يا نه هجڻ، تجربي سان لاڳو نه آهي. ساڳئي وقت ڪهاڻيءَ بابت، ۽ خاص طور ننڍي ڪهاڻيءَ بابت، ڪتاب ۾ شامل پنجويهن صفحن جي وضاحتي نوٽ کي به غير ضروري ڄاڻائيندي، سڌو ڪهاڻيءَ کي پڙهڻ ۽ ان بابت ڪا به راءِ جوڙڻ اڄ جي لکندڙ جو بنيادي حق هوندو ۽ آزاد راءِ جي آجيان ڪرڻ اسان لاءِ ان ڪري ضروري آهي ته اها راءِ اسان جي ذهن کي ڪنهن نئين ڪنڊ کان ڪا روشني ڏيندي اهو وسارڻ نه گهرجي. بهرحال هن نئين تجربي جي خوشگوار آجيان سان گڏ نوجوان لکندڙن کي صلاح ته هيءُ ڪتاب هنن جي لاءِ پڙهڻ لاڀائتو ٿيندو.
هڪ سؤ ٽيهن کن صفحن جو هيءُ ڪتاب سٺي پني تي سهڻي ٽائيٽل ۽ پڪي جلد سان آهي، جنهن کي ڪنول پبليڪيشن قنبر پاران ڇپايو ويو آهي ۽ هن خوبصورت ڪتاب جو ملهه هڪ سؤ پنجاهه رپيا آهي، جيڪو سڀني ڪتاب گهرن تان ملي سگهندو ۽ بس.

No comments:

Post a Comment