Monday, February 21, 2011

ڪبايان ۽ چونئرا - الطاف شيخ



ڪبايان ۽ چونئرا
الطاف شيخ 

هڪ ڏينهن ڪبايان پنهنجي سهري سان گڏ باغ مان چونئرا چونڊڻ لاءِ تيار ٿيو. سندس سهري پڇيس: ”هي ٻه وڏا ٻورا چونئرن سان ڀري پوءِ مارڪيٽ ۾ وڪڻڻا آهن.“


ڪبايان ٻورن جي وچ ۾ ڊگهي ڪاٺي ڪاواٽيءَ وانگر لنگهائي ڪلهن تي رکي هلڻ لڳو. اهو ڏينهن خاصو تتل هو ۽ باغ جبل تي چڱو مٿانهون هو. مس مس مٿي پهتو پر تمام گهڻو ٿڪل ۽ اڃايل محسوس ڪيائين. سندس سهرو ته پهچڻ سان ڪم ۾ جنبي ويو ۽ پنهنجي ٻوري ۾ چونئرا چونڊي وجهڻ لڳو. باقي ٻورو ڪبايان جي حوالي ڪري کيس پارت ڪئي هئائين: ”ڪبايان بابا، متان ويهڻ جي ڪئي اٿئي. جهٽ ڪري ڪم کي اڪلائي وٺ جو سج لهندي ويرم نه لڳندءِ.“
ڪبايان بيزاريءَ منجهان هڪ هڪ چونئرو چونڊي ڳوڻ جيڏي ڊگهي ٻوري ۾ وجهڻ لڳو. اڃا ته ٽاڪ منجهند هئي ۽ اونهاري جي سج ساڙيو ٿي. ڪبايان پنهنجي سهري کي باغ جي هڪ ڪنڊ ۾ چونئرا چونڊي ڇڏي پاڻ ٻئي پاسي وڃي ميڙڻ شروع ڪيا جتي ڪجهه وڻن جي ڪري ٿڌڪار هئي ۽ گاهه ۽ وليون ايڏيون ته وڏيون هيون جو جهڙو هيٺ جهڪيو ٿي ته گاهه ۾ سڄو لڪي ٿي ويو. ان جو فائدو وٺي هي چونڊو ڪرڻ بدران هڪ ڊگهي ٻوٽي جي پاسي فرحت وٺڻ لڳو. رکي رکي سندس سهري رڙ ٿي ڪئي: ”ڪبايان! تنهنجو ٻورو ڀرجڻ تي آهي يا نه؟“
۽ موٽ ۾ ڪبايان ورندي ٿي ڏنس: ”بس آيو ڪي آيو. ڄاڻ ته ڀريو.“ پر حقيقت ۾ ڪبايان جو ٻورو، اڃا ٽيون حصو ڪو مس ٿيو هو. ايتري ۾ ڪبايان جي مغز ۾ هڪ رٿ آئي: ”چاچا! مون کي اڃ لڳي آهي،“ هن رڙ ڪري پنهنجي سهري کي چيو، ”آئون پاڻي پيئڻ لاءِ هيٺ ٿو وڃان. ڪا گهڻي دير نه لڳائيندس.“
”چڱو جهٽ ڪر. موٽڻ ۾ دير نه ڪجانءِ.“ سندس سهري باغ جي ٻي ڪنڊ مان چونئرا چونڊيندي تاڪيد ڪيس.
ڪبايان هيٺ پاڻي پيئڻ لاءِ وڃڻ بدران ٻوري ۾ اندر گهڙي ويو ۽ پٽيل چونئرا پنهنجا مٿان ورائي ڇڏيائين. جيئن ٻاهر واري کي هو نظر نه اچي سگهي. ٻوري اندر چڱي ٿڌڪار هئي ۽ ڪبايان کي ڏسندي ڏسندي ننڊ کڻي ويئي.
هوڏانهن ڪبايان جوسهرو لڳاتار ڪم ڪندو رهيو تان جو سندس سڄو ٻورو چونئرن سان ڀرجي ويو. هن ڪبايان لاءِ هيڏانهن هوڏانهن نهاريو ۽ سڏ ڪيا پر ڪبايان جو ڪو اتو پتو نه پئجي سگهيو. هن ڪجهه ٻي دير لاءِ اوسيئڙو ڪيو پر ڪبايان نه موٽيو. نيٺ پنهنجو ٻورو کڻي اتي آيو جتي ڪبايان جو ٻورو رکيو هو. ڪبايان جي سهري کي اهو پڻ ڀريل ڏسي خوشي ٿي ته ڪبايان جهڙي سست همراهه هن دفعي جلدي ڪري ڏيکاري.“ آئون ٻئي ٻورا اڪيلي سر هيٺ گهر تائين کڻي هلان ٿو. ڪبايان پاڻهي پٺيان پيوايندو.“ اهو سوچي هن ٻئي ٻورا ڪاواٽيءَ ذريعي کنيا ۽ آهستي آهستي ڪري هيٺ لهڻ لڳو. هڪ ئي وقت ڀريل ٻه ٻورا کڻي هيٺ لهڻ چڱو ڏکيو ڪم هو. سو رکي رکي ساهه ٿي پٽيائين. ڪبايان جو ته خاص ڪري هيڪاندو ڳرو ٻورو هو ۽ پوڙهي دل ئي دل ۾چيو: ”ڪبايان شايد لت ڏيئي ٻورو ڀريو آهي. بهرحال ڇورو اهڙو ڪو سست نٿو لڳي جهڙو مون سمجهيو ٿي.“
ڳوٺ تائين پهچندي ڪبايان جو سهرو گهڻي بار ۽ گرمي ڪري ٿڪجي پيو هو سندس منهن سڄوڳاڙهو ٿي ويو هو ۽ پگهر کڙين کان پئي نڪتس. پر دل ئي دل ۾ خوش هو ته هن چڱو مال گڏ ڪري ورتو جنهن کي وڪڻڻ سان هو دل گهريا پئسا ڪمائي سگهندو. پر گهرپهچي جهڙا ٻورا لاٿائين ته سندس سڄي خوشي ختم ٿي ويئي ڇو  جو ڪبايان جي ٻوري مان ڪبايان ٽپ ڏيئي ٻاهر نڪري آيو.
”سواريءَ لاءِ مهرباني، چاچا.“ ڪبايان مرڪندي چيو، ”ڏاڍي بک لڳي اٿم منهنجي خيال ۾ مون کي ماني لاءِ وڃڻ کپي.“ اهو چئي وٺي پنهنجي گهر ڏي ڀڳو. ڪبايان جي سهري کي ڏاڍي باهه وٺي ويئي ۽ دل ئي دل ۾ سوچيو؛ ”هڪ ڏينهن ترس ته ڪبايان سان ان جي بدلي ۾ اهڙي ته جٺ ٿو ڪريان جو هميشه لاءِ ياد ڪندو.“
ٻه هفتا کن گذرڻ بعد، ڪبايان ۽ سندس سهرو چونئرا چونڊڻ لاءِ وري باغ ڏي روانا ٿيا. هن دفعي هنن پاڻ سان تمام وڏيون ڳوڻيون کنيون هيون. باغ ۾ پهچي ٻنهي ڄڻن چونئرا چونڊڻ شروع ڪيا. ٿوري دير بعد ڪبايان جي سهري ساڳي رٿ تي عمل ڪندي ڪبايان کي هڪل ڪئي: ”ابا ڪم ۾ لڳو پيو هججان. آئون ڄاڻ ته پاڻي ڍڪ پي آيس.“
ڪبايان ڪنڌ هيٺ ڪري چونئرن چونڊڻ ۾ محو رهيو. سهرس جيئن ئي محسوس ڪيوته ڪبايان هن طرف نه پيو ڏسي تيئن ئي ٽپ ڏيئي ڳوڻ اندر گهڙي ويو ۽ پنهنجي چوڌاري چونئرا پکيڙي پاڻ کي ان ۾لڪائي ڇڏيو. ڪبايان لڳاتار اهڙو نمونو ڪندو رهيو ڄڻ هن کي ڪا خبر ئي نه آهي.
ڪلاڪ کن ٻيو به ڪم ڪندو رهيو ان بعد هٿ ڇنڊي اُٿي بيٺو ۽ جتي سندس سهري چونڊو پئي ڪيو اتي چونئري سان ڀريل ڳوڻ ڏسي زور سان چيو: ”مارا! ڳوڻ ته سڄي ڀري پيئي آهي خبر ناهي پوڙهو پاڻي پيئڻ لاءِ ڪيڏانهن هليو ويو. بهرحال هاڻ وڌيڪ ترسڻ اجايو آهي. سندس چونئرا به آئون ٿو کڻي هلان. پٺيان هو پاڻهي پيو ايندو.
ان بعد ڪبايان ڳوڻ جو منهن رسيءَ سان چڱيءَ طرح ٻڌي ٻه ٽي دفعا مٿي تي کڻڻ جو مکر ڪيو: ”اڙي! ڏاڍي ڳري آهي. ههڙي ڇپ جهڙي ڳوٺ کي بازار تائين مٿي تي کڻي هلڻ مون اڪيلي جي وس جي ته ڳالهه ناهي، ها البت هينئن ٿو ڪريان ته ان کي ڇڪي ڇڪي ڳوٺ تائين رسايان.“
ان بعد ڪبايان ڳوڻ کي ڇڪڻ لڳو جيڪا هن جي پٺيان پٿرن ۽ بنڊن مٿان، دڙن ۽ کڏن تان سادا کائيندي آئي. واٽ تي ڳوڻ مان ايندڙ عجيب آوازن ڏي ڪبايان ڪجهه به ڌيان نه ڌريو ۽ سڌو اچي شهر جي ڀاڄي مارڪيٽ ۾ نڪتو. ڀاڄين جي دڪان وٽ بيهي هن ڳوڻ جو منهن کولي جهڙو ليٽايو ته چونئرن سان گڏ سندس سهرو به نڪري آيو. سندس سڄو جسم رهڙن ۽ سنڌن سان ڀرجي ويو هو.
”هيلو!منهنجا پيارا سهرا!“ ڪبايان معصوميت مان پڇيو.“ ”ڳوڻ اندر توهان ڇا ويٺي ڪيو؟ مون سمجهيو ته توهان ڪٿي پاڻي پيئڻ ويا آهيو.“
جواب ڏيڻ بدران ڪبايان جو سهرو ٽپ ڏيئي اٿيو ۽ پاسي ۾ پيل بانٺو کڻي کيس مارڻ لاءِ ڊوڙيون پر ڪبايان گوهي کائي کانئس ڇڏايوويو.

No comments:

Post a Comment